replika telefon ve madde ile kuvvet bilgisi56
konumuzu madde olarak yazarak sizlere replika telefon diyorki talar vasıtasıyla birbiriyle ilişkide bulunmuşlardır. Bu ilişki ^l^jjlanıun toplamı yukarıda izah ettiğimiz [428] gibi zihinsel l^jjlçrinüzle doğru orantılıdır. Beynin muhtelif kısunlarma o kadar çok ve o kadar garip isimler ki, bu organ {zerinde pek muhtelif ve çeşitli ve pek garip şekiller gösterirler. »Biz insanm beyninde dağlar, vadiler, köprüler, üzerinden sevkedilmesine mahsus kemerler, büklümler, kubbeler, ziJJer, çengeller, pençeler, bazı hayvan fosillerine benzer jjlller, ağaçlar, otlar, kemanlar, ipler vb. birçok şeyler jjrüyoru2. Bu garip şekillerin manasım şimdiye kadar hiç ümse keşfedememiştir" (Huschke).Eğer bu gibi münasebetleri nazardan uzaklaştırmayarak tem diğer organlarımızla mukayese edersek, bu mukayese fitoıdaki muanzlarımızm iddiasma o kadar zıt bir sonuç ^terir ki, bu hususta daha ziyade sözü uzatmak doğru ıleğildir, Beyindeki damarların çokluğu açısmdan yapılacak bir Hikayese de aym sonucu üretir. [429] Tecrübeler bize gösteriyor ii beyin yukarıda da söylenildiği gibi bedenimizin bütün diğer «ganlarından daha ziyade kan alan ve bu kam en hızh ve en ®ısel bir surette emen bir organdır. Gerçekten de yine birçok Itcriibeler beynin yüksek sıcaklık derecesine sahip bir organ dduğunu ve bütün organizmaımzdaki oksitlenme faaliyetinin “Çte birini oluşturabilecek kadarmm beyindeki sürekli yanan ^ateşi meydana getirmeye mahsus olduğunu gösteriyor. Yine ^suretle beynin anatomik yapısı ve kan damarlarımn durumu t^afatasmın dâhilindeki hatlar bedenimizin asla diğer karinde rastlanamavacak bir şekildedir. Yine kanm beyin
insan boynunda arz etmiş oldukları çapraz şekîijj>\ itibarıyla uyluktaki kan damarlarının şekline nispetim daha önemli bir durumdadır. Halbuki
damarlarmm bütün bacağa ait damarları toplamak ijj, ^ daha hacimli olması gerekirdi. Ve yine beynin bazı kısımlarmda sincabi cevher [430] o kadar şebekeleri arz eder ki, kendisinin psişik hadiselere olduğunda hiç şüphe kalmaz. Bu suretle gayet hızlı besle^^^^^^ ve büyük oranda oksitlenme işlemlerine muhtaç ve mazh^^^^ Ve bunun içindir ki, kan ile beyin maddesi arasmdaki ka ve zorunlu münasebete arız olan ufacık bir düzensizlik bilince gerek muhtelif zihinsel yetilere arız olan düzensizlikl^^*^ beraber olur. Bunlardan başka oldukça önemli ve çözüJ^'^ güç bir şey varsa, o da çıplak
edilen sonuçlarm mikroskopla yapı incelemelerde de aynen elde edilmeleridir. Öncelikle biliv^ ^ ki beyin, bilime yabancı olan birtakım kimselerin iddia ettikP gibi basit bir maddeden, ilkel sinir liflerinden ve kısmen dev' ^ sinir hücrelerinden oluşmamıştır. Sinir lifleri -yarım n ^ kalmlığmda bulunan her sinirde 1600 taneden aşağı deldir b bu sinirlerin sayısı da 600 milyon ile 1000 milyon arasında tahmin olunmaktadır- gayet küçük ve şeffaf silüıdirlerdir ki son derece [431] zarif ve nazik bir halde bulunurlar. Ve yağ( pıhtılaşabilir bir madde ile doludurlar. Bu madde bir tür iliktir ki, kendisinde kimyasal açıdan muhtelif ve iki ayn tabaka şeklinde iki muhtelif unsur bulunur. Merkezdeki unsur bir zarf ile kuşahlrmşür. Sinir hücrelerine, diğer tabirle bezel küreciklere gelince, bunlar histolojik bir unsurdan oluşur ki, kendilerine sincabi cevherde pek çok olarak rastlanır (beynin kabuk maddesinde bunlardan en az beş yüz milyondan bin milyona kadarı mevcuttur). İşte bu hücrelerdir ki, lifler vasıtasıyla dışarıdan gelen izlenimleri alırlar ve onları düşünce ve karar haline dönüştürürler. Bunlarm oluşumlarmdapekçok farklar meydana getirirler. Bu farklar kabuk maddesinde beşten yediye kadar birtakım tabakalar üretir. Her tabaka kendi hücrelerinin özel olan şekli dolayısıyla diğerlerinden aynin.
Profesör W. Betz'in dikkate değer olan araştınnal^f' sonucunda üçüncü tabakamn farklıhğmm, hücrelerinin piramit şeklinde bulunmasından mevdana eeldiSi anlaşW
Madde ve Kuvvet / Sadeleştirme
aralarında kesin sınırlar olmadığı halde hepsi ederler. Bu da yeni yetişen /^^jlardan Ferrier, Pützig, Fritsch, Nodnagel vb. gibi jf^r ijevnin yüzeyindeki hareket merkezleri iddialarıyla Sinir hücreleriyle ilkel sinir lifleri arasmdaki ıi‘^®^^gglince: Her sinir bir hücre dâhilinde nihayetlenmek [junlar birbirine tamamen bağlıdırlar. En aşağısı iki plnıak üzere her hücreden birçok lif zuhur eder. Bu lifler f^l^rie beraber bütün bedene yayıldığı gibi, muhtelif ^ i birbirine bağlamaya da yararlar. Sinirler yahut sinir daima bir taraftan diğer tarafa haber aktaran telgraf benzetilebilirler. Buradaki hücreler üpkı uzaktan gelen Ünleri alan veya uzaklara bir [4331 takım izlenimler deren elektrik aletlerine benzerler.
jj(e zihinsel ve manevi hareketlerimizin anatomik jjfunu bu sinir hücreciklerinde ya da bezel küreciklerde gerekir. Buralar, bu gibi zihinsel ve manevi ürürlerin merkezidir. Asla şüphe edilemez ki, bu hücrelerin kûredklerin içsel ve dışsal şekilleri ve yapılan arasmdaki j^l;, gerektirdikleri hareketlerdeki ve tezahürlerdeki farklarla uludur. Bundan başka duyarlık için, hareket için, beslenme refleks hadiseler için özel hücreler bulunduğu gibi, özel ler de vardır. Fazla olarak manevi faaliyetin daha yüksek Diııhtelif tarzları olmak üzere muhakeme, tahayyül, hafıza, janlarhakkmda vukuf, mesafe hakkmda vukuf, müzik zevki,
' jireli duygusu vesaire gibi beyin faaliyetlerimiz için de özel iüierin mevcudiyeti kesindir. Şu kadar ki, anatomi bilimi her jfi'i etrafıyla bize tamtabilecek bir ilerleme derecesine mazhar ûiaınaııuştır. Eğer beynimizdeki sinir hücrelerinin hayrete [434]
% olan sayıları düşünülürse -ki her şahısta beş yüz rifondan bin milyona kadar çıkmaktadır ve bu hücrelerin her i»ri bej, on hatta daha ziyade sinir lifi ürettiklerinden gerek dış lûnyayla ve gerek kendi aralarmda kurdukları ilişkinin önemi (Itır- bu sayılarm bütün psişik faaliyetlerin, soyutlayıcı bir ^«tte anatomilerini tahayyül edebilmek için ne kadar önemli '^dayanak noktası oluşturduktan anlaşılır ve tahayyülü olan smirsel hadiseler hakkmda küçük bir fikir elde 'db Faraza beynimizin sahip olduğu ya da sahip olabilmek ^dadında bulunduğu fikirlerin sayısı iki yüz bin olsa böyle bir
tahmin bir tür ifrat kabul edilir. Çünkü en konuşmada veya yazıda ancak on beş bin kelime mevcutt
dikkate almarak bilakis her kelime için dört ya da beş fji: bulunduğunu farzedersek yine ulaşacağımız sayı yüz bindb halde görülüyor ki, her fikir için iki bin beş yüzden, beş bj kadar hücre mevcuttur. [435] Borulara, yani sinirsel aktancıJa*^^ gelince, her fikir için on binden elli bine kadar mevcuttur, Halbuki bu tür varsayımlar çoğunlukla hakilçajj bulamamaktadırlar. Bizim beynimiz ne kadar aktif olursa olsuj, beynimizdeki hücrelerin ve sinirlerin sayısı ihtiyacımızdan pe|( fazladır. Yani birçok boş ve bize hiç yaramayan alanlar beynimizde pek çoktur. İşte bunlarm neye yarayacaklarım keşfetmek şimdilik mümkün olamıyor. Herhalde beynim anatomik yapısı, şimdiki zamanda insan zekâsmm esiri olan birçok şeylerin daha pek çok ilerleyeceğini ve evrim teorisinin tarafmı güdenler önünde en küstah ve cüretli ümitlerin hakikat sahasma ulaşacağmı temin edecek ihtimaller üretmektedir.
Bütün bu düşüncelere ilave etmek lazım gelir ki, beynin kimyasal oluşumu da vaktiyle zannolunduğu gibi basit olmaktan çok uzaktır. Beyindeki serebrin (cerebn'ne) ve lesiün {lecithine) gibi maddelerin kendilerine özgü birer özelliği olduğu [436] ve beynin muhtelif taraflannda kimyasal özellikler sergiledikleri malumdur. Yine malumdur ki, morfoloji, histoloji ve kimya açısmdan beynin fiziksel vasıflan üzerine dayanmak imkâm yoktur. Beynin zikrolunan fiziksel vasıflan materyalizm filozoflarıyla monizm tarafmı güdenlere karşı muanzlann ortaya koyageldikleri delillerden birisidir ki, düşünce organı olan beyin ile ruh arasmdaki ilişkilerle ilgilidir. Fakat beyin tanımakta olduğumuz böyle harikalı bir organ olmasaydı, hatta yapısı gayet basit bulunsaydı, hiç şüphe yoktur ki kendi vazifelerine zıt bir halde bulunacaktı. Fakat biz biliyoruz ki, tabiat hiçbir zaman gayet basit ve manasız vasıtalarla en önemli ve en harikalı sonuçları meydana getirmeye çalışmaz. Buram birçok delillerini gördük. İnsan gayet kaba olan birtakmı vasıtalarla, örneğin ham madenlerle ağaç kütükleriyle müzik âletleri imal etmeye ve bunlardan gayet güzel sesler çıkarmaya muktedir olduğu gibi, zamam gösteren saatler yapmaya, kumaş dokuyan makineler [4371 vücuda getirmeye, hatta bu.replika telefon yazdı..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder